Κωστας Καρυωτάκης - Εις Ανδρέαν Κάλβον και 3 ακομη ποιηματα

Ω μεγάλε Ζακύνθιε,

των ωδών σου τα μέτρα,

υψηλά, σοβαρά,

τους αγώνες εκάλυπτον

εκτεταμένους.

Της δουλείας τα βάρβαρα

σκοτάδια κατεξέσχισεν,

όταν εγράφη πύρινος,

η αστραπή των όπλων 

(και η αρετή σου).

Ως ήλιος, αναβάν

τον Όλυμπον, εστάθη

πάνω εις γυμνά χωράφια,

εις ανθισμένα ερείπια, 

γνώριμον κλέος.

Αλλά το θείον έναυσμα

η φωνή σου δεν είναι

τώρα πλέον. Μας έρχεται

μακρινός και παράταιρος 

ήχος τυμπάνου.

Ολόκληρος αιών,

χείμαρρος, την Ελλάδα,

ταραγμένος, εσάρωσεν

από τα ιδανικά σου, 

την οικουμένην.

Κράτει λοιπόν, ω γέροντα,

την επιτύμβιον πλάκα.

Το πεπαλαιωμένον σου

τραγούδι κράτει. Φύγε,

παραίτησόν μας.

Ή, αν προτιμάς, εξύμνησοναν

τίς γεγυμνωμένων

ξιφών, όσα μαστίγια

προς θρίαμβον επισείονται

 των καφενείων.

Ίππους δεν επιβαίνουσι,

αμή την εξουσίαν

και του λαού τον τράχηλον,

ιδού, μάχονται οι ήρωες

 μέσα εις τα ντάνσιγκ.

Τις δάφνες του Σαγγάριου

η Ελευθερία φορέσασα,

γοργά από μίαν χείρα

σ’ άλλην περνά και σύρεται,

δούλη στρατώνος.

Καθώς, όταν την εύκολον

λείαν αποκομίσει,φεύγει,

 διστάζει, κι έπειτασε 

μια γραμμήν ελίσσεται

πλήθος μυρμήγκων,

μεγάλα προπορεύονται

έντομα, μέγα φέροντα

βάρος, ακολουθούσι,

με φορτίο ελαφρότερο,

μικρότερα άλλα,

και δε βλέπουν στο πλάγι τους

το παιδάκι που στέκει

να γελά τον αγώνα των,

και δεν βλέπουν ότι ύψωσε

τώρα το πέλμα —

ούτω την χώρα νέμεται

η στρατιά της ήττης,

του λαού την απόφασιν,

άτεγκτον, φοβεράν

περιφρονούσα.

Αλλά τί λέγω; Θρήνησε,

θρήνησε την πατρίδα,

νεκράν όπου σκυλεύουν

αλλοφρονούντα τέκνα της,

ω Ανδρέα Κάλβε.

Μικράν, μικράν, κατάπτυστον

ψυχήν έχουν αι μάζαι,

ιδιοτελή καρδίαν,

και παρειάν αναίσθητον

εις τους κολάφους.

Στο άγαλμα της Ελευθερίας
που φωτίζει τον κόσμο


Λευτεριά, Λευτεριά, σχίζει, δαγκάνει

τους ουρανούς το στέμμα σου.

 Το φως σου,χωρίς να καίει, 

τυφλώνει το λαό σου.

Πεταλούδες χρυσές οι Αμερικάνοι,

5λογαριάζουν πόσα δολάρια κάνει

σήμερα το υπερούσιο μέταλλό σου.

Λευτεριά, Λευτεριά, θα σ’ αγοράσουν

έμποροι και κονσόρτσια κι εβραίοι.

Είναι πολλά του αιώνος μας τα χρέη,

πολλές οι αμαρτίες, που θα διαβάσουν

οι γενεές, όταν σε παρομοιάσουν

με το πορτρέτο του Dorian Gray.

Λευτεριά, Λευτεριά, σε νοσταλγούνε,

μακρινά δάση, ρημαγμένοι κήποι,

όσοι άνθρωποι προσδέχονται τη λύπη

σαν έπαθλο του αγώνος, και μοχθούνε,

και τη ζωή τους εξακολουθούνε,

νεκροί που η καθιέρωσις τους λείπει.

[Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες…]


Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες

κιθάρες. Ο άνεμος, όταν περνάει,

στίχους, ήχους παράφωνους ξυπνάει

στις χορδές που κρέμονται σαν καδένες.

Είμαστε κάτι απίστευτες αντένες.

Υψώνονται σα δάχτυλα στα χάη,

στην κορυφή τους τ’ άπειρο αντηχάει,

μα γρήγορα θα πέσουνε σπασμένες.

Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις,

χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.

Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις.

Στο σώμα, στην ενθύμηση πονούμε.

Μας διώχνουνε τα πράγματα, κι η ποίησις

είναι το καταφύγιο που φθονούμε.

Τί νέοι που φτάσαμεν εδώ

Τί νέοι που φτάσαμεν εδώ, στο έρμο νησί, στο χείλος

του κόσμου, δώθε απ’ τ’ όνειρο και κείθε από τη γη!

Όταν απομακρύνθηκεν ο τελευταίος μας φίλος,

ήρθαμε αγάλι σέρνοντας την αιωνία πληγή.

5Με μάτι βλέπουμε αδειανό, με βήμα τσακισμένο

τον ίδιο δρόμο παίρνουμε καθένας μοναχός,

νιώθουμε τ’ άρρωστο κορμί, που εβάρυνε, σαν ξένο,

υπόκωφος από μακριά η φωνή μας φτάνει αχός.

Η ζωή διαβαίνει, πέρα στον ορίζοντα σειρήνα,

μα θάνατο, καθημερνό θάνατο και χολή

μόνο, για μας η ζωή θα φέρει, όσο αν γελά η αχτίνα

του ήλιου και οι αύρες πνέουνε. Κι είμαστε νέοι, πολύ

νέοι, και μας άφησεν εδώ, μια νύχτα, σ’ ένα βράχο,

το πλοίο που τώρα χάνεται στου απείρου την καρδιά,

χάνεται και ρωτιόμαστε τί να ’χουμε, τί να ’χω,

που σβήνουμε όλοι, φεύγουμ’ έτσι νέοι, σχεδόν παιδιά!